Đề minh hoạ tốt nghiệp THPT môn Sinh có đáp án năm 2025 (Đề 115)
28 câu hỏi
PHẦN I. Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 18. Mỗi câu hỏi thí sinh chỉ chọn một phương án.
Đột biến gene là
là những cá thể mang đột biến đã biểu hiện trên kiểu hình của cơ thể.
là những biến đổi trong cấu trúc của gene, liên quan tới một hoặc một số cặp nucleotide, xảy ra tại một điểm nào đó của phân tử DNA.
là những biến đổi trong vật liệu di truyền, xảy ra ở cấp độ phân tử (DNA) hoặc cấp độ tế bào (NST).
là sự tổ hợp lại vật chất di truyền vốn có ở bố mẹ trong quá trình thụ tinh.
Loại đột biến nào sau đây làm thay đổi số lượng nhiễm sắc thể trong tế bào?
Đột biến gene.
Đột biến đa bội.
Đột biến đảo đoạn.
Đột biến lặp đoạn.
Cây hấp thụ kalium ở dạng
K2CO3.
K+.
K2SO4.
KOH.
Khi nói về mối quan hệ giữa hô hấp và dinh dưỡng nitrogen, phát biểu nào sau đây đúng?
Cường độ hô hấp tăng thì lượng NH3 trong cây cũng tăng.
Cường độ hô hấp tăng thì lượng NH3 trong cây giảm.
Việc tăng giảm của quá trình hô hấp và lượng NH3 trong cây không liên quan đến nhau.
Cường độ hô hấp tăng thì lượng protein trong cây giảm.
Chọn lọc tự nhiên diễn ra theo nhiều hướng, trên quy mô rộng lớn và qua thời gian lịch sử lâu dài, tạo ra sự phân li tính trạng, dẫn tới sự hình thành nhiều loài mới qua nhiều dạng trung gian.Thực chất của chọn lọc tự nhiên theo quan niệm của Darwin là
sự phân hoá về khả năng sống sót của các cá thể khác nhau trong quần thể.
sự phân hoá về khả năng sống sót và sinh sản của những kiểu gene khác nhau.
sự phân hoá về khả năng sống sót và sinh sản của những cá thể khác nhau.
sự phân hoá mức độ thành đạt khả năng sinh sản của các cá thể khác nhau.
Chọn lọc tự nhiên diễn ra theo nhiều hướng, trên quy mô rộng lớn và qua thời gian lịch sử lâu dài, tạo ra sự phân li tính trạng, dẫn tới sự hình thành nhiều loài mới qua nhiều dạng trung gian.Theo tiến hoá hiện đại, chọn lọc tự nhiên đóng vai trò
tạo ra các kiểu gene thích nghi mà không đóng vai trò sàng lọc và giữ lại những cá thể có kiểu gene quy định kiểu hình thích nghi.
sàng lọc và giữ lại những cá thể có kiểu gene quy định kiểu hình thích nghi mà không tạo ra các kiểu gene thích nghi.
vừa giữ lại những cá thể có kiểu gene quy định kiểu hình thích nghi vừa tạo ra các kiểu gene thích nghi.
tạo ra các kiểu gene thích nghi từ đó tạo ra các cá thể có kiểu gene quy định kiểu hình thích nghi.
Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về vai trò của sự cách li địa lí trong quá trình hình thành loài mới
cách li địa lí có thể dẫn đến hình thành loài mới qua nhiều dạng trung gian chuyển tiếp.
không có cách li địa lí thì không có hình thành loài mới.
cách li địa lí luôn dẫn tới cách li sinh sản.
cách li địa lí là nhân tố chính quy định hướng biến đổi của loài.
Phát biểu nào sau đây là đúng khi nói về chọn lọc tự nhiên?
Chọn lọc tự nhiên chống allele lặn sẽ loại bỏ hoàn toàn các allele lặn ra khỏi quần thể ngay sau một thế hệ.
Chọn lọc tự nhiên đào thải allele lặn làm thay đổi tần số allele nhanh hơn so với trường hợp chọn lọc chống lại allele trội.
Chọn lọc tự nhiên chống allele trội có thể nhanh chóng loại allele trội ra khỏi quần thể.
Chọn lọc tự nhiên chống allele lặn sẽ loại bỏ hoàn toàn các allele lặn ra khỏi quần thể ngay cả khi ở trạng thái dị hợp.
Một cặp vợ chồng cùng kiểu gene IBIO sinh được một người con trai có nhóm máu B. Người con trai này lớn lên lấy vợ có nhóm máu AB. Xác suất để cặp vợ chồng này sinh 2 người con có cả trai cả gái và các con không cùng nhóm máu là
Mặt chủ yếu của chọn lọc tự nhiên là
phân hoá khả năng sinh sản của những kiểu gene khác nhau trong quần thể, (kết đôi, giao phối, độ mắn đẻ...).
duy trì kiểu phản ứng thành những kiểu hình có lợi trước môi trường.
đảm bảo sự sống sót của những cá thể.
tạo ra những cá thể khoẻ mạnh, sinh trưởng và phát triển tốt chống chịu được các điều kiệnbất lợi.
Hình thức phân bố cá thể đồng đều trong quần thể thường gặp khi điều kiện sống phân bố một cách đồng đều trong môi trường và khi có sự cạnh tranh gay gắt giữa các cá thể trong quần thể.Hình thức phân bố cá thể đồng đều trong quần thể có ý nghĩa sinh thái gì?
Các cá thể hỗ trợ nhau chống lại điều kiện bất lợi của môi trường.
Các cá thể tận dụng được nguồn sống từ môi trường.
Giảm mức độ cạnh tranh giữa các cá thể trong quần thể.
Các cá thể hỗ trợ nhau trong việc săn tìm con mồi.
Hình thức phân bố cá thể đồng đều trong quần thể thường gặp khi điều kiện sống phân bố một cách đồng đều trong môi trường và khi có sự cạnh tranh gay gắt giữa các cá thể trong quần thể.Kiểu phân bổ đồng đều số lượng cá thể trong quần thể là
kiểu phân bố thường gặp. Xảy ra khi điều kiện môi trường đồng nhất và khi có sự cạnh tranh gay gắt giữa các cá thể trong quần thể.
dạng ít gặp trong tự nhiên, chỉ xuất hiện khi điều kiện môi trường không đồng nhất, các cả thể trong quần thể cạnh tranh cao.
thường gặp khi điều kiện môi trường đồng nhất và khi không có sự cạnh tranh gay gắt giữa các cá thể trong quần thể.
ít gặp trong tự nhiên khi điều kiện môi trường đồng nhất và khi có sự cạnh tranh gay gắt giữa các cá thể trong quần thể.
Ý nào sau đây không phải là 1 trong các bước nhân bản vô tính bằng kĩ thuật chuyển nhân?
Tách tế bào tuyến vú cừu cho nhân, tách trứng và loại bỏ nhân của trứng của cừu cho trứng.
Chuyển nhân của tế bào tuyến vú vào tế bào trứng đã bị bỏ nhân, rồi nuôi cấy cho trứng phát triển thành phôi.
Chuyển phôi vào tử cung của cừu mẹ để nó mang thai, sau đó đẻ ra cừu con Doly.
Nuôi cấy phôi trong môi trường nhân tạo để nó phát triển thành cừu Doly.
Ở người, tính trạng nhóm máu do 1 gene có 3 allele quy định, trong đó kiểu gene IAIA hoặc IAIO quy định nhóm máu A; kiểu gene IBIB hoặc IBIO quy định nhóm máu B; kiểu gene IAIB quy định nhóm máu AB; kiểu gene IOIO quy định nhóm máu O. Một quần thể đang ở trạng thái cân bằng di truyền có 12% số người mang nhóm máu AB; 39% số người mang nhóm máu A; 24% số người mang nhóm máu B; 25% số người mang nhóm máu O. Biết không xảy ra đột biến, theo lí thuyết, trong số những người có nhóm máu A, tỉ lệ người thuần chủng là
Quy trình tạo ra giống thuần dựa trên nguồn biến dị tổ hợp được các nhà khoa học tiến hành làm là
tạo dòng thuần, chọn lọc ra tổ hợp gene mong muốn, cho lai giữa các dòng cá thể thuộc các dòng khác nhau cá thể tạo ra từ các phép lai là giống thuần.
tạo dòng thuần, cho lai giữa các dòng và chọn lọc ra tổ hợp gene mong muốn, cá thể được chọn cho tự thụ phấn hoặc giao phối gần để tạo ra giống thuần.
chọn lọc ra những cá thể tốt nhất, cho lai giữa các các thể được chọn tạo ra con lai từ đó chọn lọc ra tổ hợp gene mong muốn đó chính là giống thuần.
chọn lọc ra những cá thể tốt nhất, cho lai giữa các cá thể và con lai tạo ra trong các phép lai, cho tự thụ phấn hoặc giao phối gần để tạo ra giống thuần.
Giả sử có 3 tế bào sinh tinh ở cơ thể có kiểu gene 
giảm phân tạo giao tử. Biết không có đột biến. Theo lí thuyết, phát biểu nào sau đây đúng?
Nếu không có tế bào nào xảy ra hoán vị gene thì tối đa sẽ tạo ra 4 loại giao tử với tỉ lệ1:1:1: 1.
Nếu chỉ có 1 tế bào xảy ra hoán vị thì tần số hoán vị là 1/3 ~ 33,3%.
Nếu chỉ có 2 tế bào xảy ra hoán vị gene thì sẽ tạo ra 4 loại giao tử với tỉ lệ 2:2:1:1.
Nếu cả 3 tế bào đều có hoán vị gene thì sẽ tạo ra giao tử Ab với tỉ lệ 20%.
Khi chuyển lên bậc dinh dưỡng cao liền kề trong chuỗi thức ăn thì năng lượng bị thất thoát khoảng 90%. Mặt trời cung cấp năng lượng chủ yếu cho sự sống trên Trái đất, trong đó, sinh vật sản xuất chỉ sử dụng được những tia sáng nhìn thấy cho quá trình quang hợp (khoảng 50% tổng lượng bức xạ), quang hợp cũng chỉ sử dụng khoảng 0,2% đến 0,5% tổng lượng bức xạ chiếu trên Trái đất tổng hợp nên các chất hữu cơ. Ý có nội dung không đúng khi nói về dòng năng lượng của hệ sinh thái là
năng lượng của hệ sinh thái đi theo dòng qua chuỗi thức ăn. Do vậy, năng lượng chỉ được sinh vật sử dụng một lần.
khi chuyển từ bậc dinh dưỡng tháp lên bậc dinh dưỡng cao liền kề trong chuỗi thức ăn, năng lượng trung bình mất đi tới 90%.
năng lượng của hệ sinh thái đi theo dòng qua chuỗi thức ăn. Do vậy, năng lượng chỉ được sinh vật sử dụng nhiều lần.
các hệ sinh thái tồn tại và phát triển được là nhờ năng lượng từ mặt trời. Năng lượng cho quang hợp chiếm khoảng 50% tổng bức xạ.
Dòng năng lượng trong hệ sinh thái bị thất thoát đi phần lớn khi chuyển qua các bậc dinh dưỡng là do
sinh vật bậc dinh dưỡng sau chỉ sử dụng được một phần cơ thể của sinh vật bậc dinh dưỡng trước còn lại phần lớn cơ thể của sinh vật bậc dinh dưỡng trước bị sinh vật phân huỷ.
sinh vật bậc dinh dưỡng thấp chỉ sử dụng được một phần cơ thể của sinh vật bậc dinh dưỡng cao hơn nên năng lượng bị tiêu hao phần lớn do sinh vật phân huỷ hoạt động.
mặc dù sinh vật bậc dinh dưỡng sau sử dụng toàn bộ sinh vật bậc dinh dưỡng trước làm thức ăn nhưng hiệu suất của quá trình tiêu hoá không thể đạt 100%.
một phần năng lượng của sinh vật làm thức ăn không sử dụng được, một phần được động vật sử dụng nhưng không đồng hoá được và phần quan trọng là mất đi do hô hấp ở động vật.
PHẦN II. Thí sinh trả lời từ câu 1 đến câu 4. Trong mỗi ý a), b), c), d) ở mỗi câu, thi sinh chọn đúng hoặc sai.
Ở một loài thực vật, tính trạng hình dạng quả do hai cặp gene A, a và B, b phân li độc lập quy định. Khi trong kiểu gene có mặt đồng thời cả hai allele trội A và B quy định quả dẹt; khi chỉ có một trong hai allele trội A hoặc B quy định quả tròn; khi không có allele trội nào quay định quả dài. Tính trạng màu sắc hoa do cặp gene D, d quy định; allele D quy định hoa đỏ trội hoàn toàn so với allele d quy định hoa trắng. Cho cây quả dẹt, hoa đỏ (P) tự thụ phấn, thu được F1 có kiểu hình phân li theo tỉ lệ: 6 cây quả dẹt, hoa đỏ : 5 cây quả tròn, hoa đỏ : 3 cây quả dẹt, hoa trắng : 1 cây quả tròn, hoa trắng : 1 cây quả dài, hoa đỏ. Biết rằng không xảy ra đột biến và không có hoán vị gene.
a) Cây P có thể có kiểu gene là 
Bb.
b) Lấy ngẫu nhiên 1 cây quả tròn, hoa đỏ ở F1 xác suất thu được cây thuần chủng là 1/5.
c) Lấy một cây quả tròn, hoa trắng cho tự thụ phấn thì đời con luôn có duy nhất 1 kiểu gene, 1 kiểu hình.
d) Cho P lai phân tích thì đời con có 4 loại kiểu hình với tỉ lệ 1:1:1:1.
Lưới thức ăn của một quần xã sinh vật trên cạn được mô tả như sau: Các loài cây là thức ăn của sâu đục thân, sâu hại quả, chim ăn hạt, côn trùng cánh cứng ăn vỏ cây và một số loài động vật ăn rễ cây. Chim sâu ăn côn trùng cánh cứng, sâu đục thân và sâu hại quả. Chim sâu và chim ăn hạt đều là thức ăn của chim ăn thịt cỡ lớn. Động vật ăn rễ cây là thức ăn của rắn, thú ăn thịt và chim ăn thịt cỡ lớn.
a) Có 3 chuỗi thức ăn mà mỗi chuỗi chỉ có tối đa 3 mắt xích.
b) Nếu số lượng rắn bị giảm mạnh thì số lượng chim ăn thịt cỡ lớn và thú ăn thịt sẽ tăng.
c) Chim ăn thịt cỡ lớn có thể là bậc dinh dưỡng cấp 3, cũng có thể là bậc dinh dưỡng cấp 4.
d) Các loài sâu đục thân, sâu hại quả, động vật ăn rễ cây và côn trùng cánh cứng có ổ sinh thái trùng nhau một phần.
Biểu đồ dưới cho thấy sự thay đổi của áp suất trong phổi khi hít thở.
Một người bị đuối nước nhưng kịp thời được anh cứu hộ cứu lên. Anh cứu hộ thực hiện CPR (hà hơi thổi ngạt - hồi sức tim phổi).
a) Ở giai đoạn thở vào, các cơ liên sườn co và cơ hoành dãn, làm thể tích khoang ngực mở rộng ra.
b) Ở bước thở ra, các cơ liên sườn và cơ hoành giãn và sự đàn hồi của phổi.
c) Khi thực hiện hà hơi thổi ngạt, người cứu hộ sẽ thổi hơi vào phổi của người bị đuối nước. Quá trình tiếp nhận khí của người đuối nước hoàn toàn là một quá trình chủ động.
d) Do tính đàn hồi của phổi, phổi co lại, không khí bị đẩy ra ngoài, thể tích phổi giảm và áp suất trong phổi giảm xuống.
Sự cố định nitrogen ở vị khuẩn lam Anabaena chỉ diễn ra ở các tế bào dị hình (heterocyst, kí hiệu H), các tế bảo không phân chia được biệt hoá từ các tế bào sinh dưỡng (kí hiệu V) trên Hình 1. Để xác định sự liên quan giữa khả năng cố định nitrogen ở các tế bào H và sự biến đổi trên trình tự gene cố định nitrogen (nif), người ta thực hiện kĩ thuật lai Southern như sau: sử dụng cặp mồi đặc hiệu để khuếch đại gene nif từ hệ gene tế bào V và tế bào H nhờ PCR, cắt sản phẩm PCR bằng BamHI. Sau khi điện di trên gel agarose, tiến hành chuyển DNA sang màng nitrocellulose và lai với các mẫu dò X, Y hoặc Z. Sơ đồ vị trí cắt của BamHI, các mẫu dò X, Y, Z và kết quả lại Southern được mô tả ở Hình 2.
Điện di sản phẩm cắt với BamHI từ mẫu của tế bào H trên gel agarose, sau đó tinh sạch hai băng DNA kích thước ~ 9,7 kb từ bản gel. Tiếp tục cắt sản phẩm DNA tinh sạch với KpnI chỉ thu được 1 băng 9,7 kb duy nhất. Biết rằng, trong đoạn trình tự DNA này chỉ có một vị trí cắt của KpnI.
a) Nếu chỉ dựa vào X, có thể kết luận mất đoạn 9,7 kb trong đoạn 15 kb, đoạn mất đi không được nhận biết bởi mẫu dò X.
b) Xuất hiện đột biến điểm tạo ra thêm 1 điểm nhận biết của BamHI.
c) Không có đột biến xảy ra trên vùng 7,0kb của gene Z.
d) Đoạn băng kép DNA 9,7 kb có thể có cấu trúc mạch vòng.
PHẦN III. Thí sinh trả lời từ câu 1 đến 6. Thí sinh điền kết quả mỗi câu vào mỗi ô trả lời tương ứng theo hướng dẫn của phiếu trả lời.
Khi một con mèo phát hiện thấy có một con chuột. Con mèo có phản ứng đuổi bắt con chuột. Từ khi con mèo nhìn thấy con chuột cho đến khi có hành động đuổi bắt. Có các sự kiện sau:
1. Tuyến trên thận sản xuất hormone adrenaline.
2. Thông tin từ thị giác được truyền đến trung ương thần kinh và tác động đến tuyến trên thận.
3. Tế bào các cơ quan tăng cường sản xuất glucose sinh năng lượng, tăng nhịp tim, tăng tuần hoàn máu, tăng hô hấp...
4. Hormone adrenaline tác động đến các tế bào ở gan, tim, phổi, da,...
Hãy viết liền các số tương ứng với bốn bước theo trình tự những sự kiện biến đổi ở mèo từ khi con mèo nhìn thấy con chuột cho đến khi có hành động đuổi bắt.
Một loài thực vật có bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội 2n = 24. Trong tế bào sinh dưỡng của cây đột biến dạng tam bội được phát sinh từ loài này chứa bao nhiêu NST?
Một quần thể tự phối có cấu trúc di truyền ở thế hệ xuất phát là P: 0,4AABbdd :0,4AaBbDD :0,2aaBbdd. Theo lí thuyết, ở F4 kiểu hình trội về cả 3 tính trạng chiếm tỉ lệ bao nhiêu phần trăm? (tính làm tròn đến 2 chữ số sau dấu phẩy).
Cho phép lai P: 
. Biết các gene liên kết hoàn toàn. Tính theo lí thuyết, tỉ lệ kiểu gene ở F1 sẽ là bao nhiêu? (tính làm tròn đến 2 chữ số sau dấu phẩy).
Trong một đầm nuôi. Tảo cung cấp nguồn thức ăn sơ cấp cho cá mè trắng và giáp xác. Cá mương sử dụng giáp xác làm thức ăn đồng thời lại làm mồi cho cá măng. Cá măng tích lũy được 20% năng lượng từ bậc dinh dưỡng thấp kề liền với nó và cho sản phẩm quy ra năng lượng là 120.000 kcal. Cá mương khai thác tới 40% năng lượng của giáp xác, còn tảo chỉ cung cấp cho giáp xác 20% và cho cá mè trắng 30%. Tổng sản phẩm năng lượng của cá mè trắng là bao nhiêu nghìn kcal? (Tính làm trong đến 2 chữ số sau dấu phẩy).
Khi nói về kích thước quần thể, có các phát biểu sau:
I. Nếu kích thước quần thể giảm xuống dưới mức tối thiểu thì quần thể sẽ rơi vào trạng thái tuyệt chủng.
II. Nếu không có nhập cư và tỉ lệ sinh sản bằng tỉ lệ tử vong thì kích thước quần thể sẽ được duy trì ổn định.
III. Cạnh tranh cùng loài góp phần duy trì ổn định kích thước quần thể phù hợp với sức chứa của môi trường.
IV. Nếu môi trường sống thuận lợi, nguồn sống dồi dào thì tỉ lệ sinh sản tăng và thường dẫn tới làm tăng kích thích quần thể.
Trong các phát biểu trên, có bao nhiêu phát biểu sau đây đúng?
