(Ngữ liệu ngoài sgk) Nhà mẹ Lê
12 câu hỏi
Em hãy cho biết đoạn trích trên thuộc thể loại gì? Vì sao em biết?
Nêu nội dung chính của đoạn trích trên.
Tìm một chi tiết miêu tả ngoại hình của Bác Lê có trong đoạn trích.
Giải thích nghĩa của các từ “đi” trong hai câu sau đây và cho biết từ “đi” ở hai câu này là hai từ đồng âm hay một từ đa nghĩa?
Tìm một từ mượn có trong hai câu văn sau:
Nhà mẹ Lê là một gia đình một người mẹ với mười một người con. Bác Lê là một người đàn bà nhà quê chắc chắn và thấp bé, da mặt và chân tay răn reo như một quả trám khô.
Tác giả đã dùng hình ảnh so sánh nào để miêu tả cảnh ngủ của mẹ con bác Lê? Tác dụng của chi tiết đó?
Qua nhân vật bác Lê, em cảm nhận được phẩm chất gì ở người mẹ nghèo?
Tác phẩm phản ánh hiện thực xã hội như thế nào?
Em hãy chỉ ra nghệ thuật nổi bật của truyện Nhà mẹ Lê.
Qua câu chuyện về mẹ con bác Lê, em rút ra được bài học gì cho bản thân?
Trong cuộc sống hằng ngày, nếu gặp những hoàn cảnh tương tự như nhà mẹ Lê trong câu chuyện trên, em sẽ làm gì? (Trả lời bằng đoạn văn khoảng 150 chữ).
Gợi ý:
a. Đảm bảo yêu cầu về hình thức, dung lượng
- Viết đúng hình thức đoạn văn (diễn dịch, quy nạp, móc xích…).
- Đảm bảo dung lượng khoảng 150 chữ.
b. Xác định đúng yêu cầu của đoạn văn: Trong cuộc sống hằng ngày, nếu gặp những hoàn cảnh tương tự như nhà mẹ Lê trong câu chuyện trên, em sẽ làm gì?
c. Hệ thống ý
- Thể hiện sự đồng cảm, thương xót với hoàn cảnh khó khăn như mẹ Lê và các con.
- Việc cần làm:
+ Giúp đỡ bằng những hành động nhỏ trong khả năng (chia sẻ thức ăn, quần áo cũ, sách vở…).
+ Tham gia hoạt động từ thiện, kêu gọi quyên góp để giúp đỡ.
+ Biết trân trọng giá trị của tình yêu thương và sự sẻ chia trong cộng đồng.
- Ý nghĩa: Góp phần xoa dịu nỗi đau, mang lại niềm tin, lan tỏa tinh thần nhân ái.
d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chỉnh, ngữ pháp Tiếng Việt.
e. Sáng tạo: Bố cục rõ ràng, lời văn giàu hình ảnh, cảm xúc.
Em hãy viết bài văn (khoảng 400 chữ) kể lại trải nghiệm mà em đáng nhớ nhất với mẹ của mình.
Gợi ý:
a. Đảm bảo cấu trúc bài văn tự sự
- Học sinh biết tạo lập một bài văn tự sự đảm bảo đủ cấu trúc 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài.
- Đảm bảo đúng dung lượng khoảng 400 chữ.
b. Xác định đúng yêu cầu của đề: kể lại trải nghiệm đáng nhớ với mẹ của mình.
c. Bài viết có thể triển khai theo nhiều cách khác nhau song cần đảm bảo các ý sau
* Mở bài
- Giới thiệu chung: Mỗi người đều có những kỷ niệm sâu sắc gắn bó với mẹ.
- Nêu trải nghiệm đáng nhớ nhất mà em muốn kể lại (ví dụ: lần em ốm, mẹ chăm sóc; lần mẹ dạy em nấu ăn; lần em mắc lỗi và được mẹ khuyên bảo…).
* Thân bài
- Hoàn cảnh của trải nghiệm
+ Diễn ra vào thời gian nào (một buổi tối, một ngày hè, lúc em bị bệnh, hay khi em làm sai điều gì...).
+ Tâm trạng của em lúc ấy (lo lắng, buồn bã, sợ hãi...).
- Diễn biến của trải nghiệm
+ Mẹ đã làm gì trong hoàn cảnh đó (ở bên cạnh, an ủi, động viên, chăm sóc, dạy bảo).
+ Hành động, lời nói của mẹ để lại ấn tượng sâu sắc với em.
+ Cảm xúc, suy nghĩ của em trong lúc ấy.
- Kết quả và ý nghĩa
+ Nhờ mẹ, em vượt qua được khó khăn hay biết nhận lỗi, sửa sai.
+ Em hiểu rõ hơn tình yêu thương và sự hi sinh của mẹ.
+ Trải nghiệm giúp em trưởng thành, biết yêu thương, kính trọng và trân trọng mẹ hơn.
* Kết bài
- Khẳng định đây là trải nghiệm đẹp, không thể nào quên trong cuộc đời.
- Bày tỏ tình cảm với mẹ: lòng biết ơn, tự hứa sẽ cố gắng học tập và sống tốt để mẹ vui lòng.
d. Chính tả, ngữ pháp: Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt.
e. Sáng tạo: Diễn đạt trong sáng, bài viết thể hiện được sự sáng tạo, độc đáo riêng.








